Blizny są spowodowane nieodwracalnym uszkodzeniem skóry, którego przyczyną mogą być wszelkiego rodzaju rany, oparzenia, rozległe stłuczenia. Blizny pooperacyjne to następstwo przeprowadzonych zabiegów chirurgicznych, a blizny spowodowane stanami chorobowymi, to najczęściej następstwa trądziku, ospy, egzemy i łuszczycy. Proces gojenia rany polega na produkcji nowej tkanki i włókien kolagenowych łączących uszkodzoną skórę w miejscu jej urazu. W procesie powstawania blizn wyróżnić należy dwa ich rodzaje, w oparciu o czas powstania: Blizny niedojrzałe to blizny o czerwonym zabarwieniu, wypukłe, bolesne lub swędzące. Z czasem ulegają zblednięciu i spłaszczeniu, a proces ten trwać może do 2 lat. Blizny dojrzałe, powstające w procesie prawidłowego gojenia, są płaskie, o kolorze jaśniejszym od otaczającej skóry, miękkie i elastyczne. Ich o obecności nie towarzyszą dolegliwości bólowe, jak również przykurcze i zaciągnięcia skóry. Wpływ niekorzystnych czynników w procesie gojenia powodować może powstawanie blizn zanikowych, przerostowych lub bliznowców (keloidów). Ich stygmatyzujący charakter wpływać może niekorzystnie na psychikę i samoocenę pacjenta poprzez utratę poczucia własnej wartości. Blizny zanikowe (atroficzne) mające charakter zagłębień poniżej poziomu skóry, powstają wskutek zaburzenia gojenia spowodowanego wytworzeniem zbyt małej ilości kolagenu. Najczęściej obserwowane są jako następstwo trądziku, ospy oraz następstwo sterydoterapii. Rozstępy, omówione poniżej, są również formą blizn zanikowych. Blizny przerostowe to twarde blizny powstające w wyniku nieprawidłowego gojenia ran. Bliznę tę można łatwo rozpoznać z powodu jej zaczerwienienia, pogrubienia i uniesienia powyżej poziomy skóry. Rozwijają się one w stosunkowo krótkim czasie od momentu uszkodzenia. Wraz z upływem czasu zmniejszają się, a nawet mogą się samoistnie cofać. Niestety mogą również wykazywać tendencję do dalszego wzrostu. Bliznowce zwane keloidami to efekt nieprawidłowej reakcji skóry na uraz. Keloidy są włókniste, twarde, o nieregularnym lub podłużnym kształcie i sino-czerwonym zabarwieniu. Ich przyczyną jest indywidualna skłonność do nadprodukcji kolagenu. W odróżnieniu od blizn przerostowych, nie wykazują tendencji do samoistnego cofania się i znacznie przekraczają linię urazu. Charakteryzują się skłonnością do nawrotów po ich chirurgicznym wycięciu. Keloidy mogą być bardzo uciążliwe dla pacjenta, zwłaszcza gdy zlokalizowane są na twarzy. Pochodzenie blizn Blizna pooperacyjna (po operacji chirurgicznej lub po zabiegu chirurgicznym) W pierwszym etapie gojenia jest czerwona, wypukła i czasem swędząca. Ogranicza się do brzegu pierwotnego nacięcia chirurgicznego. Blizny pooperacyjne po prawidłowym gojeniu dojrzewają i nabierają wyglądu przypominającego wystającą lub lekko wklęsłą linię. Blizna po cesarskim cięciu W prawidłowym procesie gojenia jest to płaska i pozioma linia. Gdy wystąpią zaburzenia procesu gojenia, blizny po cesarskim cięciu mogą być szerokie, nierówne lub przerośnięte oraz powodować uczucie zaciągania. Guzek wyczuwany w linii blizny może świadczyć o wystąpieniu endometriozy. Blizny po operacjach plastycznych (np. operacja piersi, operacja nosa, operacja ucha, plastyka brzucha, plastyka ramion) Na wygląd blizny po operacji plastycznej wpływają trzy czynniki: rodzaje blizn i indywidualne predyspozycje do tworzenia się bliznowców (np. typ karnacji), prawidłowe założenie szwu i pielęgnacja gojącej się rany. Blizna taka może goić się nawet kilka miesięcy. Przy właściwej pielęgnacji już po dwóch miesiącach może stać się płaska i zmienić kolor z czerwonego na zbliżony do naturalnej barwy skóry. Blizna pooparzeniowa Jest rozległa, wypukła i czasami swędząca. Jej rozmiar ogranicza się do brzegów oparzenia. Blizny po oparzeniu związane są z dużym bólem, długim czasem gojenia oraz nieestetycznym wyglądem. Blizna pooparzeniowa to twarda blizna, często o czerwonawym zabarwieniu. Leczenie uwzględniające presoterapię, powoduje jej zmiękczenie i spłaszczenie. Powinno się również zadbać o natłuszczenie skóry i zapobieganie parowaniu wody ze skóry, aby w jak największym stopniu nawilżyć uszkodzone tkanki Blizny potrądzikowe Trądzik to problem nie tylko nastolatków, ale i dorosłych – blizny pojawiają się nawet u osób powyżej 30 roku życia. Należy wiedzieć, że jest to choroba skóry często o podłożu genetycznym. W jej wyniku mogą powstać blizny zanikowe , widoczne w postaci miejscowego zagłębienia. Ich głębokość i szerokość zależne są od wielkości i stopnia zaawansowania trądziku oraz prawidłowości procesu gojenia. Urazy sportowe Osoby uprawiające sport często narażone są na urazy, które wymagają operacyjnego leczenia. Np. narciarze często cierpią na urazy kolan, w tym uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego i uszkodzenia łąkotek. W czasie rehabilitacji warto pamiętać, że blizna w miejscu dużego napięcia skóry (nad stawami, w pobliżu aktywnych mięśni) wymaga szczególnej pielęgnacji, gdyż ma trudniejsze warunki do gojenia. Urazy dziecięce Dzieci poznają otaczający je świat podejmując decyzje bez świadomości ich konsekwencji. Dlatego dzieciństwo to czas, kiedy bardzo łatwo narazić się na powstanie blizny. Sprzyja temu ruchliwość maluchów oraz ich zaburzona koordynacja ruchowo-wzrokowa w wieku przedszkolnym. Często spotykane u dzieci rozcięte kolano, łuk brwiowy, czy poparzenia (skóra dzieci jest bardzo delikatna, wystarczy kilkanaście minut, żeby woda o temperaturze czterdziestu kilku stopni Celsjusza wywołała tragiczne w skutkach dla skóry oparzenie pierwszego stopnia), a takie urazy szybko prowadzą do powstania blizny.
Odpowiednie leczenie uzależnione jest od rodzaju blizny, jej nasilenia i przyczyny powstania. • Zabiegi typu resurfacing to zabiegi mające na celu wygładzenie tekstury skóry. Typowe zabiegi resurfacingu obejmują frakcyjne lasery CO2 , frakcyjną radiofrekwencję i peelingi chemiczne. • Zabiegi usuwające przebarwienia pomagają w przypadku blizn na skórze o zmienionym kolorycie. Blizny są zwykle koloru brązowego lub czerwonego. Brązowe blizny nazywane są przebarwieniami pozapalnymi. Mogą one być leczone laseroterapią i kremami rozjaśniającymi pigmentację. Czerwone blizny nazywane rumieniem pozapalnym leczone są laserami naczyniowymi. • Zabiegi zwiększające objętość lub redukujące rozmiar blizny są ukierunkowane na jej trójwymiarowy aspekt. Blizny mogą mieć charakter zanikowy (co oznacza iż są wgniecione lub wgłębione, albo przerostowe (uniesione lub guzowate). Blizny zanikowe można uzupełnić wypełniaczami skóry. Jeśli istnieją włókniste pasma utrzymujące zaciągnięcie blizny, konieczne jest ich podcięcie w celu uwolnienia blizny w skórze przed zwiększeniem objętości za pomocą wypełniaczy skóry. Jeśli blizna jest blizną przerostową lub bliznowcem, iniekcje steroidowe są stosowane w celu zmniejszenia rozmiaru blizny, tak aby blizna keloidowa była bardziej płaska w porównaniu do otaczającej skóry. Blizny można rozjaśnić lub zmniejszyć ich rozległość w dużym stopniu, nawet do 90% przy odpowiednich rodzajach leczenia i odpowiedniej liczbie sesji terapeutycznych. Jednak nie można uzyskać 100% efektu zniknięcia ze skóry. Dlatego zapobieganie bliznom jest krokiem najważniejszym.
Skóra jest największym organem ciała i ma niezwykłą zdolność do rozszerzania i kurczenia się. Jednak mimo iż jest mocna i elastyczna, jej tkanki podporowe mogą ulec uszkodzeniu, jeśli rozciągną się zbyt mocno lub zbyt szybko. To szybkie rozszerzanie się skóry może prowadzić do rozstępów. Niemal 90 procent kobiet cierpi z powodu rozstępów w czasie ciąży. Jednak rozstępy mogą dotyczyć osób w każdym wieku i o każdym typie budowy skóry. Często występują w okresach wzrostu i zmian w ciele, takich jak znaczny przyrost masy ciała, dojrzewanie i ekstremalna budowa mięśni. Rozstępy to linie lub pasma powstałe w wyniku rozciągania tkanki łącznej. Z czasem stają się białe lub srebrne. Chociaż nie są fizycznie bolesne, w ciężkich przypadkach mogą być szpecące, wpływając na pewność siebie i poczucie własnej wartości. Kiedy środkowa warstwa skóry rozciąga się zbyt szybko, niektóre z jej włókien kolagenowych mogą pękać, co sprawia, iż uwidocznione zostają leżące poniżej naczynia krwionośne, pozostawiając charakterystyczne czerwone lub fioletowe ślady. Gojenie naczyń krwionośnych prowadzi do blednięcia rozstępów przyjmujących kolor biały lub srebrzysty. Niestety, nie opracowano żadnej metody leczenia, która by całkowicie zlikwidowała rozstępy. Pojawiają się jednak nowe sposoby leczenia, a niektóre z nich są obiecujące. Nieznana jest przyczyna, która sprawia iż u wybranej grupy ludzi pojawiają się rozstępy. Być może wpływ mają czynniki genetyczne lub zaburzenia hormonalne. American Journal of Obstetrics and Gynecology sugeruje, że kobiety, które są w ciąży w młodszym wieku, mają tendencję do częstszego ich występowania, podobnie jak te, które przybierają na wadze w czasie ciąży. W niektórych przypadkach wyższy poziom hormonów steroidowych w organizmie odgrywa rolę patogenną. Osoby z chorobą Cushinga mają tendencję do pojawiania się rozstępów częściej niż osoby zdrowe. Podobnie osoby przyjmujące leki steroidowe lub stosujące miejscowo kremy steroidowe mogą być bardziej narażone na rozstępy. Prawdopodobnie hormony steroidowe osłabiają kolagen w skórze, zwiększając prawdopodobieństwo jego uszkodzenia. Nie wykazano żadnego rozwiązania, które działałoby w 100% dla wszystkich, ale u wielu osób uzyskano poprawę, dzięki niektórym z poniższych metod leczenia. Istnieją doniesienia o korzystnym działaniu tretinoiny w formie kremu zawierający 0,1% kwasu tretinoinowego w leczeniu rozstępów we wczesnej fazie ich powstania. Niestety tretinoiny powodować mogą skutki uboczne - zaczerwienienie i łuszczenie skóry. Kobiety w ciąży lub karmiące piersią nie powinny stosować tego leku. Preparat przenikając przez górną warstwę skóry odbudowuje kolagen, co wyjaśnia, w jaki sposób u niektórych osób leczy rozstępy. Tretinoinę stosować można jedynie pod nadzorem lekarza. Jej efekty wydają się być najsilniejsze, gdy stosuje się go na nowe rozstępy, dlatego powinno się jak najszybciej rozpocząć leczenie. Laser i światłoterapia to sprawdzone sposoby na znaczną poprawę wyglądu rozstępów. Impulsowe lasery barwnikowe i intensywne światło pulsacyjne mogą poprawić wygląd rozstępów i z czasem zwiększyć produkcję kolagenu. Amerykańskie Towarzystwo Chirurgii Dermatologicznej (ASDS) zaleca terapię laserową lub światłem pulsacyjnym, jako sposoby na znaczną poprawę wyglądu rozstępów. Wymogiem jest zastosowanie nawet 20 zabiegów terapeutycznych, aby zauważyć 20-60% poprawę w leczeniu rozstępów. Osocze bogatopłytkowe z ultradźwiękami. Terapia osoczem bogatopłytkowym (PRP) zyskała popularność jako sposób na ożywienie skóry i zwiększenie produkcji kolagenu. Terapia PRP wykorzystuje osocze bogatopłytkowe pobrane z własnej krwi bezpośrednio przed zabiegiem. Badanie opublikowane w Journal of Cosmetic and Laser Therapy wskazuje, że terapia PRP w połączeniu z urządzeniem ultradźwiękowym może być dobrym sposobem na redukcję rozstępów. Ponad 70 procent uczestników badań zgłosiło znaczącą poprawę swojego wyglądu. Domowe środki zaradcze. Rozstępy powstają w głębokiej warstwie skóry właściwej, gdzie nie docierają środki nawilżające i kremy. Dlatego wbrew powszechnym twierdzeniom i reklamom substancje nawilżające nie pomagają zapobiegać rozstępom. Liczne kosmetyki i kosmeceutyki zawierają popularne składniki jak masło kakaowe, oliwa z oliwek i olej migdałowy mogą nie być skuteczne, ale odpowiednia pielęgnacja skóry może pomóc w jej wyglądzie. Zgodnie z zaleceniami Amerykańskiej Akademii Dermatologii stosować należy powszechnie dostępne środki ochrony przeciwsłonecznej. Sam filtr przeciwsłoneczny nie może zapobiec rozstępom, ale poprawia ogólny stan zdrowia i wygląd skóry. Ekspozycja na słońce może sprawić, że istniejące blizny i ślady na skórze staną się bardziej widoczne. Znacząco zwiększa również ryzyko raka skóry . Ponadto, ekspozycja na słońce może uszkodzić włókna kolagenowe , co zwiększa ryzyko wystąpienia rozstępów. Stosowanie kremu nawilżającego zaraz po kąpieli, gdy skóra jest jeszcze wilgotna, może pomóc produktom lepiej wnikać i zachować miękkość i elastyczność skóry. Kobiety w ciąży mogą zauważyć, że szybko rozszerzająca się skóra na brzuchu ma tendencję do swędzenia, a środki nawilżające często przynoszą ulgę. Picie dużej ilości wody, spożywanie różnorodnych pożywnych i zdrowych pokarmów oraz regularne ćwiczenia fizyczne mogą utrzymać stałą wagę i ogólnie sprzyjać zdrowiu. Unikać należy nagłego przyrostu lub utraty masy ciała. American College of Obstetricians and Gynecologists zaleca, aby kobiety, które przed porodem miały prawidłową wagę, w trakcie ciąży nie przybrały na wadze więcej niż 12 – 16 kg w stosunku do wagi sprzed ciąży.
Ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie zastępują i nigdy nie powinny być traktowane jako profesjonalna porada medyczna. Zawsze rozmawiaj z lekarzem o ryzyku i korzyściach wynikających z leczenia.
Skontaktuj się z nami, doradzimy Ci z którego zabiegu możesz skorzystać a także sprawdź nasz cennik.